Saturday, August 10, 2013

რა გზას გადიან, ჰაბლის ტელესკოპით გადაღებული სურათები. ნედლი ინფორმაციიდან - სრულყოფილ სილამაზემდე


ფოტოზე გამოსახულია Arp 274 გალაქტიკების ტრიპლეტი (სამეული). იმის მიუხედავად რომ სურათზე გალაქტიკები ერთმანეთან ახლოს არიან განლაგებულნი, მათი რეალური დაშორება აბსოლუტურად განსხვავებული შეიძლება იყოს.  
სურათი მოწოდებულია: NASA, ESA, M. Livio and the Hubble Heritage Team (STScI/AURA)


საინტერესოა, თუ როგორ ხდება ჰაბლის კოსმოსური ტელესკოპიდან (Hubble Space Telescope) მოსული ნედლი ინფორმაციის, შთამბეჭდავ და ლამაზ ფოტოებად დამუშავება? (მაგალითად ისეთ ფოტოთ, როგორიც არის Arp 274)

ეს საინტერესო პროცესი გახლავთ, მითუმეტეს რომ ჰაბლის კამერა, ვერ იღებს ფერად სურათებს.

ჰაბლის ჯგუფმა გამოაქვეყნა ვიდეო, რომელზეც, Arp 274 გალაქტიკური ტრიპლეტის მაგალითზე, ნაჩვენებია მონაცემების დამუშავების ეს საინტერესო პროცესი.

ფერადი სურათის მისაყებად, კოსმოსური ხომალდი, სხვადასხხვა ფერის ფოტო-ფილტრის მამოყენებით, იღებს შავ-თეთრ სურათებს. ერთი სურათის მისაღებად, კოსმოსურ ხომალდს უწევს მინიმუმ სამი სურათის გადაღბა. როგორც წესი გამოიყენება წითელი, მწვანე და ლურჯი ფილტრები. ამის შემდეგ სურათები იგზავნება დედამიწაზე, სადაც სპეციალური პროგრამული პაკეტის გამოყენებით ხდება სურათების ერთმანეთზე ზედდება. ასე მიიღება, საბოლოო, ფერადი გამოსახულება. დედამიწაზე, გაყიდვაში მყოფ ციფრულ კამერებში, იგივე პროცესი ხორციელდება, ოღონთ ავტომატურ რეჟიმში. ჩვეულებრივი ფოტოკამერისაგან განსხვავებით, ჰაბლის კოსმოსურ ტელესკობს აქვს 40-მდე სხვადასხვა ფილტრი. ფილტრები მოიცავენ: სპექტრის ულტრაიისფერ არეს (იმაზე უფრო "იისფერი" ვიდრე ჩვენ თვალს შეუძლია დაინახოს); სპექტრის ხილული დიაპაზონს; და ინფრაწითელ არეს (უფრო "წითელ" ფერს ვიდრე ამას ადამიანის თვალი აღიქვამს). ფილტრების ასეთი სიმრავლე მკვლევარებს აძლევს, აღუწერლად დიდ თავისუფლებას იმისათვის, რომ უფრო მეტი საინტერესო სამეცნიერო ინფორმაცია მოიპოვონ. თუმცა, დრო და დრო, პატარა ხელოვნების ნიმუშების შექმნაშიც უწყობთ ხელს.

სტატიის ორიგინალი იხილეთ:

პწ. სინამდვილეში პროცესი უფრო რთულია. სრულყოფილი გამოსახულების მისაღებად, სამი სურათი საკმარისი არ არის. კოსმოსში არ გვაქვს ატმოსფერული დაბინძურება, სამაგიეროდ რადიაციული ფონი საკმარისად მაღალია. ამიტომ რეალური გადაღებული სურათები სავსეა "რადიაციული ხმაურით". სპეციალური პროგრამის დახმარებით, ხდება რამოდენიმე სურათის ერთდროული ანალიზი. შედეგად ვლინდება, სურათიდან სურათამდე, რომელი გამოსახულებები რჩებიან უცვლელნი, და რომელი გამოსახულებები ჩნდებიან და ქრებიან შემთხვევითად (როგორც წესი ესენი არიან, ნათელი წინწკლების და ხაზების სახით, კადრში მოხვედრილი დამუხტული ნაწილაკების მოძრაობის ტრაექტორიები). ასეთ კომბინირების პროცესს, მიმართავენ ფოტო-ფილტრის შესაბამისი შავ-თერთი, "გაწმენდილი", გამოსახულების მისაღებად. მიღებულ შავ-თეთრ სურათებს, წითელი/მწვანე/ლურჯი-ს (RGB - Red/Green/Blue) პრინციპითადებენ ერთმანეთს. როგორც წესი წითელ, მწვანე და ლურჯ გამოსახულებებს უმატებენ ისეტ ფილტრში გადაღებულ გამოსახულებას რომელშიც კარგად ჩანს წყალბადის ატომები (ეს უკანასკნელი მოწითალო - ინფრაწითელი ფერის არის).

No comments:

Post a Comment